Kapitał zakładowy spółki z o.o. - minimalny dopuszczalny może być zbyt mały

Jedną z pożądanych przez przedsiębiorców cech spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest fakt, że do jej uruchomienia nie trzeba mieć dużego kapitału – wystarczy 5 tysięcy złotych. Warto jednak mieć na uwadze, że wpłacenie go w takiej właśnie wysokości może okazać się zgubne dla spółki, a może jeszcze bardziej – dla jej zarządu.

Jak sama nazwa wskazuje, w spółce z o.o. odpowiedzialność wspólników ograniczona jest do kwot wniesionych wkładów przeznaczonych na kapitał zakładowy. Sytuacja jest jednak zgoła odmienna, jeśli dany wspólnik jest zarazem członkiem zarządu danej spółki – ma wtedy bowiem obowiązek kontrolowania stanu finansów firmy. A finanse firmy mogą wymagać zaciągania zobowiązań, które z kolei będą przekraczać wysokość kapitału zakładowego.

Sprawa jest o tyle poważna, że zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Przy tym członek zarządu może się uwolnić od tej odpowiedzialności m.in.. jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu. Jak wynika z postanowienia Sądu Najwyższego o sygnaturze I CSK 2387/2 każda spółka z o.o. z minimalnym kapitałem zakładowym powinna osiągać zysk od samego początku swojej działalności, natomiast strata wynosząca 5 tysięcy złotych może oznaczać konieczność pilnego wzmocnienia finansowego spółki lub złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Czyli spółkę można przed upadłością uchronić, ale wymaga to jej dokapitalizowania przez wspólników (oczywiście ewentualnie także finansowania zewnętrznego, czyli kredytu czy pożyczki). Zaniechanie tej czynności poskutkuje poniesieniem odpowiedzialności za dług przez członków zarządu – chyba że spełnią oni jedną z ustawowych przesłanek, jak np. złożą w terminie wspomniany wniosek o ogłoszenie upadłości.

W naszej opinii osoby zamierzające założyć spółkę z o.o. powinny nad wyraz przyłożyć się do przygotowania planu działania tejże spółki. Wszelkie nieprawidłowości, niedopatrzenia i zbytnie oszczędności poczynione na tym etapie mogą się przyczynić – i najprawdopodobniej się przyczynią – do rychłego i wymuszonego zaprzestania działalności przedsiębiorstwa. Gdyby się bowiem okazało, że spółka, wbrew pierwotnym oczekiwaniom, nie osiągnęła zamierzonych efektów finansowych i posiada niespłacone praktycznie od rozpoczęcia działalności zobowiązania, to brak wniosku zarządu o ogłoszenie upadłości spółki może dla wszystkich członków zarządu, niezależnie od ewentualnie uzgodnionego wewnętrznie podziału kompetencji, powodować konieczność spłaty zobowiązań nieuregulowanych przez spółkę.